Wyżyny
Wyżyna Śląska
- położona jest na wschód od doliny górnej Odry. Posiada ona rzeźbę zrębową. Budują ją skały wapienne wieku triasowego. Wyżyna Śląska opada wzdłuż uskoków ku południowi. Najwyższym wzniesieniem tego regionu jest Góra św. Anny (400 m n.p.m.). Ze względu na występowanie bogatych złóż węgla kamiennego krajobraz Wyżyny Śląskiej jest mocno przeobrażony i zdegradowany.
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
- ciągnie się na długości około 150 km od Krakowa do Wielunia. Budują ją wapienie jurajskie i kredowe, w których aktywne są procesy krasowe. Podobnie jak Wyż. Śląska ma ona budowę zrębową. Wyniesione zręby jak np. Garb Tęczyński oddzielone są od siebie rowami tektonicznymi np. rów Krzeszowicki. Charakterystyczną cechą rzeźby Wyż. Krakowsko-Częstochowskiej są ostańcowe skałki wystające ponad lekko pofalowaną powierzchnię o wys. 350 - 450 m n.p.m. Najwyższym wzniesieniem regionu jest Góra Zamkowa w Ogrodzieńcu (504 m n.p.m.). Swoistą cechą rzeźby jest też występowanie wyciętych w wapieniach malowniczych przełomów rzecznych (np. Prądnika) oraz głębokich wąwozów krasowych. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska jest również najbogatszym rejonem Polski pod względem występowania jaskiń. Jest ich tutaj setki znanych i zapewne jeszcze bardzo wiele nieodkrytych. Jaskinie krasowe często są zarazem źródliskami rzek. W celu ochrony tych unikatowych cech środowiska, w południowej części wyżyny Krakowsko- Częstochowskiej utworzono Ojcowski Park Narodowy.
Niecka Nidziańska
- jest rozległym obniżeniem pomiędzy Wyżyną Krakowsko-Częstochowską a Górami Świętokrzyskimi. Zbudowana jest z margli, wapieni piaskowców i lessów (na wschodzie) oraz gipsów. Surowce te wydobywane są w wielu miejscach regionu (Pińczów, Wiślica). Z występowaniem gipsów związane są źródła mineralne, głównie wód siarczanych. Wykorzystuje się je w miejscowościach uzdrowiskowych takich jak Busko Zdrój czy Solec Zdrój. W podłożu gipsowym występują również zjawiska krasowe. Kras gipsowy jest mniej malowniczy niż wapienny ze względu na mniejszą odporność tych skał. Formy krasu są jednak takie same. Możemy je podziwiać w licznych rezerwatach na obszarze Niecki Nidziańskiej jak choćby w Skorocicach.
Wyżyna Kielecko-Sandomierska
- stanowią ją łagodne garby i płaskowyże oraz położone w centralnej części Góry Świętokrzyskie. Są to stare hercyńskie góry. Posiadają rzeźbę rusztową z równoległymi pasmami (Łysogóry, Pasmo Chęcińskie, Pasmo Masłowskie, Klonowskie i inne) pooddzielanymi uskokami tektonicznymi. Budują je bardzo odporne kwarcyty dewońskie i karbońskie. Otaczają je skały wapienne wieku mezozoicznego, w których rozwijają się zjawiska krasowe. Najwyższym szczytem Gór Świętokrzyskich jest Łysica (611 m n.p.m.). Charakterystyczną cechą tych gór jest występowanie tzw. gołoborzy. Są to rumowiska skalne powstałe na skutek wietrzenia odpornego podłoża skalnego przy równoczesnym odprowadzaniu materiału drobnego. W celu ochrony krajobrazu Gór Świętokrzyskich, w ich centralnej części utworzono Świętokrzyski Park Narodowy. Południowo-wschodnia część regionu ma już zdecydowanie inne cechy. Zajmuje ją Wyżyna Sandomierska zbudowana z lessów. Budowa geologiczna determinuje występowanie tu bardzo żyznych gleb - czarnoziemów. W połączeniu ze sprzyjającymi warunkami klimatycznymi sprawia to, że region ten posiada bardzo rozwinięte rolnictwo.
Wyżyna Lubelska i Roztocze
-region ten położony jest pomiędzy dolinami Bugu a Wisły. Budują ją utwory kredowe (wapienie, margle, kreda pisząca, piaski). Pod nimi zalegają skały jurajskie. Natomiast pozostałością zlodowaceń są warstwy iłów, lessów i piasków. Niektóre z tych skał wydobywane są jako kopaliny użyteczne np. kreda w rejonie Chełma czy margle koło Rejowca. W rejonie Nałęczowa występują także źródła wód mineralnych. W rzeźbie regionu przeważają niewysokie (do 390 m n.p.m.) wzniesienia porozcinane lessowymi wąwozami. Głównymi miastami są tutaj Lublin i Zamość.